نحوه استفاده : در سبزیجات به کار میرود و در گاهی از اوقات به صورت دم کرده هم کاربرد دارد.

خواص : ریحان Basil

نام علمی Ocimum basilicum

گیاه شناسی

ریحان گیاهی است علفی یكساله و معطر كه ارتفاع ساقه آن تا 60 سانتیمتر می رسد . برگهای آن بصورت متقابل بیضوی و نوك تیز با كناره های دندانه دار می باشد . گلهای آن معطر و كوچك به رنگهای سفید، قرمز و گاهی بنفش مشاهده می شود .

تخم آن سیاه و ریز است . برگ ریحان و سرشاخه های جوان آن بمصرف تغذیه می رسد ریحان در ایران و افغانستان بطور خودرو می روید در اكثر نقاط دنیا كاشته می شود.

خواص داروئی:

چون ریحان بسیار معطر است بنابراین برای معطر ساختن غذاها از آن استفاده می شود ریحان از لحاظ قدیم ایران كمی گرم و خشك است .

1)دم كرده برگ ریحان اثر ضد تشنج درد مقوی و مدر است .

2)دم كرده برگ ریحان معالج سردردهای میگرن و عصبی است .

3)خوردن ریحان دستگاه هاضمه راتقویت می كند .

4)نوشیدن یك فنجان دم كرده ریحان نفخ و گاز معده را از بین میبرد .

5)برگ ریحان درمان كننده ناراحتی های حاصل از نیش حشرات است كافی است كه محل گزش حشرات را با برگ ریحان ماساژ دهید خارش و درد را برطرف می كند.

6)جویدن برگ ریحان برای زخم های دهان مفید است .

7)جوشانده ریحان تب بر است .

8)دم كرده تخم ریحان مسكن است .

9)اگر تخم ریحان را بكوبید و با صمغ عربی مخلوط كنید داروی خوبی برای درمان اسهال است.

10)تخم ریحان برای رفع دل درد مفید است .

11)برگ ریحان اثر زیاد كننده شیر دارد و مادران شیر ده حتما باید از این گیاه استفاده كنند .

12)دم كرده دانه ریحان برای درمان ورم كلیه و ترشحات زنانه بكار می رود .

13)دم كرده برگ ریحان درمان كننده سرگیجه است .

14)برگ ریحان را همراه غذا بخورید در هضم غذا موثر است .

15)اگر گلدان ریحان را جلوی پنجره بگذارید حشرات و مگس را فراری می دهد و آنها و داخل خانه نخواهند شد .

مصرف اسفناج مغز را 11 سال جوان می‌کند

نتایج یک پژوهش آمریکایی نشان می‌دهد که برای به تأخیر انداختن مشکل زوال عقل کافی است اسفناج را به برنامه‌ی غذایی خود اضافه کنید.

احتمالاً شما نیز از خواص اسفناج زیاد شنیده‌اید. این بار بدانید که سبزی مورد علاقه‌ی ملوان زبل جوان‌کننده‌ی مغز شماست.

نتایج پژوهشی که در دانشگاه شیکاگوی ایالات متحده‌ی آمریکا انجام شده است نشان می‌دهد که مصرف اسفناج تقویت‌کننده‌ی مغز است.

محققان معتقد هستند که تمام سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و کلم کیل می‌تواند زوال عقل را به تأخیر انداخته و مغز را به مدت 11 سال جوان‌تر کند.

آیا اسفناج داروی جدید آلزایمر است؟
محققان آمریکایی برای پاسخ به این پرسش تغذیه و قدرت ذهن 950 سالمند با میانگین سنی 81 سال را بررسی کردند.

این بررسی‌ها بعد از یک، دو و ده سال با هم مقایسه شد. محققان به این نتیجه رسیدند عملکرد ذهنی داوطلب‌هایی که روزانه دو تا سه وعده سبزیجات برگ سبز مصرف کرده‌اند بهتر از افرادی است که علاقه‌ای به مصرف این سبزیجات نداشته‌اند.

علاوه بر این محققان فعالیت‌های بدنی، سوابق خانوادگی و همچنین میزان تحصیلات این افراد را نیز مدنظر داشتند. افول قدرت ذهنی زمینه‌ساز بیماری‌های زوال عقل مانند آلزایمر است.

محققان بر این بارو هستند که مصرف سبزیجات برگ سبز روشی بسیار ساده و ابتدایی برای مراقبت از مغز محسوب می‌شود. این تأثیر می‌تواند در اثر میزان بالای ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در این سبزیجات باشد. در هر حال توصیه می‌کنیم که به‌طور مرتب اسفناج و سبزیجات برگ سبز میل کنید.

راهی موثر و جالب برای درمان تبخال

راهی موثر و جالب برای درمان تبخال

افراد مبتلا به تبخال براي تسريع بهبود اين بيماري كافي است در مدت زماني كه به تبخال مبتلا هستند از خوردن خوراكي‌هايي مانند بادام زميني و انواع خوراكي‌هاي تشكيل شده از آن مانند كره بادام زميني و شيريني بادام، عدس، آجيل، گندم، كاكائو و جو پرهيز كنند.تبخال يكي از بيماري‌هاي شايع در ميان انسان‌هاست كه عموما با سوزش، خارش و تب همراه است. اين بيماري معمولا با بروز ضايعات پوستي به‌ويژه در ناحيه لب‌ها، لثه و زبان در بدن ديده مي‌شوند. استرس، عفونت مجراي تنفسي و هيجان ناگهاني از عوامل بروز تبخال‌هاي دهاني است. برخي از روش‌هاي درماني خانگي اين بيماري را مرور مي‌كنيم.

بهبود تبخال با روغن چاي

استفاده از روغن چاي تاثير زيادي در پيشگيري از انتقال بيماري تبخال به ساير قسمت‌هاي عضو درگير از قبيل لب و جدارهاي دروني دهان دارد. براي پيشگيري از توسعه تبخال در بخش‌هاي ديگر دهان كافي است روغن چاي را با پنبه روي تبخال بماليد و اين كار را ۳ تا ۴ بار در روز تكرار كنيد.

چه غذاهايي نخوريد

افراد مبتلا به تبخال براي تسريع بهبود اين بيماري كافي است در مدت زماني كه به تبخال مبتلا هستند از خوردن خوراكي‌هايي مانند بادام زميني و انواع خوراكي‌هاي تشكيل شده از آن مانند كره بادام زميني و شيريني بادام، عدس، آجيل، گندم، كاكائو و جو پرهيز كنند. مصرف اين مواد‌غذايي حتي اگر اندك باشد موجب تحريك تبخال شده و موجب افزايش حساسيت و درد در بيمار مي‌شود.

تا مي‌توانيد شير بخوريد

درصورتي كه به دلايل مختلف مثل استرس يا اضطراب دچار بيماري تبخال شديد نوشيدن شير و مصرف ماست و خامه را در رژيم غذايي خود بگنجانيد. بهتر است در تمامي وعده‌هاي غذايي خود از شير يا ماست استفاده كنيد. علاوه براين استفاده از گوشت سفيد مانند گوشت مرغ و ماهي و مصرف باقلا از ديگر مواردي است كه به درمان و تسريع روند درمان تبخال كمك مي‌كند.

خاصيت ضد‌ويروسي گل هميشه بهار

گل هميشه بهار از ديگر داروهاي طبيعي و گياهي براي درمان تبخال به‌ويژه تبخال دهاني است. شست و شوي تبخال با كمك عصاره هميشه بهار علاوه بر آن‌كه به كنترل و از بين رفتن ويروس‌ها كمك مي‌كند موجب تسريع روند درمان در بيمار نيز مي‌شود. اين مرهم علاوه بر خاصيت ضد‌ويروسي موجب كاهش درد و سوزش تبخال نيز مي‌شود. براي تهيه اين عصاره كافي است ۳ قاشق از گياه خشك شده گل هميشه بهار را در ۲ليوان آب بجوشانيد تا يك ليوان از اين عصاره باقي بماند، سپس محل تبخال را با كمك پنبه و عصاره اين گياه شست و شو دهيد.

چگونه از تبخال پیشگیری کنیم؟

وی توصیه کرد: براى پیشگیرى از بروز تبخال و جلوگیری از انتقال تبخال با سایر افراد بهتر است از روبوسی و تماس پوستى با افراد مبتلا به تبخال خوددارى کرد.همچنین از وسایل مشترک استفاده نباید کرد و مرتب دست ها را شست وشو داد.افرادی که تبخال دارند از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و تماس با چشم ها باید خودداری کنند.

عوامل ایجاد کننده تبخال کدامند؟

گونه هاى معینى از ویروس هرپس باعث تبخال مى شود. ویروس هرپس سیمپلکس معمولاً در صورت، تبخال ایجاد مى کند. این ویروس مسئول ایجاد تبخال هاى تناسلى است. با این حال هر دو نوع ویروس مى توانند هم در ناحیه صورت و هم در دستگاه تناسلى تبخال ایجاد کنند.زمانی تبخال به شما سرایت مى کند که با شخصى که داراى ضایعه فعال است تماس بگیرید. استفاده مشترک از ظروف غذا، تیغ و حوله مى تواند باعث سرایت تبخال شود.هنگامى که یک بار به تبخال مبتلا مى شوید، ویروس در سلول هاى عصبى پوست تان نهفته باقى مى ماند و ممکن است دوباره به صورت عفونتى فعال در همان محل اول یا نزدیک به آن ظاهر شود. در این صورت ممکن است در محل قبلى، احساس خارش یا برآمدگى کنید.

درمان عرق کردن همراه با علت آن

درمان عرق کردن همراه با علت آن

دانشمندان دقیقا نمیدانند علت عرق كردن افراطی چیست، ولی این پدیده فراگیرتر از چیزی است كه به نظر میرسد. روش های درمانی گوناگونی وجود دارند، ولی اكثر افراد از این روش ها بی اطلاع هستند. طبق مطالعه ای كه در سال 2004 انجام شد، دو سوم كسانی كه این مشكل را دارند (كه با عنوان hyperhidrosis شناخته میشوند) هیچگاه در مورد مشكل خود با متخصص مشورت نكرده اند.

متخصص پوست Dee Anna Glaser از دانشگاه سنت لوییس و یكی از محققان این مطالعه میگوید: این مسئله واقعا باعث خجالت افراد میشود. در این مورد تصورات ذهنی فراوانی در جامعه وجود دارد. از جمله اینكه مردم فكر میكنند زیاد عرق كردن ناشی از ضعف بهداشت افراد است. قابل تصور است كه افرادی با این مشكل چرا از مطرح كردن مشكل خود وحشت دارند.

تعرق بیش از اندازه خیلی بیشتر از آن چیزی که شما تصور می کنید رایج است به همین دلیل هیچ دلیلی برای نگرانـی و ناامیدی وجود ندارد و نباید تصور کنید که در دنیا تنها فردی هـستید که عـرق می کنـد. در حالی که تعرق یکی از واکنش های طبیعی بدن محسوب مـی شود و بـه بـدن در کاهش دمــای سطحی کمک می کند،

اما اگر شما همیشـه بـدون توجه به دمای اطراف در حال عرق کردن هستید، باید قدری روی مسئله دقیق تر شوید. به گزارش سایت اینترنتی مردمان، نوعی بیماری با نام هایپرهیدروسیس (بیماری غدد عرقی) وجود دارد که گریبانگیر 2 تا 3 درصد ااز جـمعیت کل آمریکاست و بیشتر از طریق کف دست و پــا خود را نشان می دهد.

این بیماری همچنـین مـی تــواند در زیر بغل و یا سایر نقاط بدن نیز ظاهر شود. معمولاً از دوران نوجوانی به بعد قابل تشخیص بوده و تعرق بیش از اندازه دست و پا از سن 13 سالگی به بعد در بیماران کاملاً مشهود خواهد بود. اگر این بیماری تحت درمان قرار نگیرد، فرد ما بقی عمر خود را با وجود این بیماری سر می کند و این احتمال وجود دارد که ناراحتی های بی شمار دیگری نیز برایش بوجود آید. به عنوان مثال افرادی که دچار انواع تشدید یافته این بیماری هستند،

حتی در گرفتن فرمان ماشین نیز دچار مشکل می شوند. گاهی اوقات هم در هنگام دست دادن با افراد پس از یک جلسه کاری مهم دچار مشکل خواهند شد. به هر حال بدون در نظر گرفتن موقعیت فردی افراد، این اختلال می تواند مشکلات عدیده ای را در زندگی بیماران ایجاد کرده و اعتماد به نفس آنها را تا حد بسیار زیادی کاهش دهد.

تعریق زیاد بدن و بوی بد عرق، از آزار دهنده ترین پدیده های فیزیولوژیک بدن آدمی است که بسیاری از افراد را گرفتار کرده، ضمن ایجاد اختلال در روابط اجتماعی، آنها را به صرف هزینه های زیادی بابت رفع بوی بد عرق و خوشبو کردن خود وادار می سازد. آنچه در این مقاله از نظر خوانندگان محترم می گذرد نگاهی گذرا به علل حدوث این اختلال و ارائه راهکارهای ساده و توصیه های طب سنتی جهت رفع بوی عرق می باشد که امید است مورد استقبال و استفاده علاقه مندان قرار گیرد.

تعریق، مکانیسم طبیعی بدن جهت حفظ تعادل دما و آب و دفع سموم و مواد زاید می باشد و توسط غدد عرق که در تمام سطح بدن و با تراکم بیشتر در نواحی کف دست و پا و پیشانی و زیر بغل قرار دارند، انجام می گیرد. گرما، رطوبت، تنشهای عصبی، عملکرد اعضای داخلی بدن همچون قلب،کلیه و دستگاه عصبی و مصرف بعضی داروها مثل داروهای قلبی و داروهای روانپزشکی و مصرف غذاهای تند و گرم در تشدید تعریق موُثرند.

عرق کردن در واقع پاکسازی بدن از راه پوست است که با خاصیت ضدعفونی کنندگی خود سطح پوست بدن را نیز گندزدایی می کند فلذا تا وقتی ترشح آن از حد طبیعی فراتر نرفته و بوی بد و آزار دهنده آن شخص را اذیت نکرده باشد، اقدام درمانی جهت رفع آن انجام نمی گیرد اما وقتی ترشح غدد عرق از حد طبیعی خود فراتر رفت،

چون مانع تنفس راحت پوست شده و با ماندن روی پوست بستر فعالیت میکروبها را فراهم نموده و باعث متصاعد شدن بوی بد از پوست بدن می شود، رفع آن دغدغه خاطر فرد شده او را جهت درمان به تکاپو وادار می کند. در این حالت بهتر است ابتدا توصیه های ذیل رعایت گردد و در صورت عدم افاقه، نسخه های درمانی مورد استفاده قرار می گیرد.

توصیه هایی جهت دفع بوی عرق بدن

1-چون بوی بدن ناشی از فعالیت باکتریها روی عرق می باشد، با شستن بدن با آب و صابون خصوصا آب سرد و بویژه در نقاطی که بیشتر بو می گیرد مثل زیر بغل و کشاله ران می توان بوی عرق را کنترل کرد. تعداد دفعات شستشوی بدن بستگی به شدت فعالیت غدد عرق و میزان بد بویی آن دارد.

2-غذاهای پروتئینی، چرب و ادویه ها مثل ماهی، ادویه کاری، کله پاچه، ... از جمله مواردی هستند که در تشدید بوی بدن مؤثرند فلذا اجتناب از این ترکیبات توصیه می شود.

3- استفاده از لباسهای نخی و کتانی و تعویض به موقع البسه زیر، در رفع بوی بد بدن مؤثراست.

4- ازاله موهای زیر بغل و ناحیه ران خصوصا با استفاده از داروهای سنتی موبر، مانع ماندن طولانی مدت عرق و بد بویی این نواحی می شود.با شستن بدن با آب و صابون می توان بوی عرق را کنترل کرد

5-استفاده ازکفشهای روباز و صندل خصوصاً در فصل تابستان، مانع تشدید تعریق پا و بدبویی آن می شود و برعکس پوشیدن کفشهای لاستیکی و پلاستیکی از تنفس مطبوع پاها جلوگیری کرده، بد بویی آن را تشدید می نماید.

6- به کسانیکه از بوی بد پاهای خود در عذابند توصیه می شود پاهایشان را مرتباً با آب گرم و صابون بشویند و پس از شستن، کاملاً خشک نموده از پودر مخصوص پا یا نشاسته ذرت یا پودر بچه داخل کفشها استفاده نمایند.

7- استحمام درون وان حمام که یک فنجان آب گوجه فرنگی داخل آن ریخته شده، از دیگر روشهای رفع بوی نامطبوع عرق بدن است.

8- قرار دادن پاها در محلولی مرکب از نصف فنجان نمک و یک لیتر آب، در کنترل تولید عرق موثر است. همچنین می توان مقداری چای را در یک لیتر آب دقایقی جوشاند و پاها را بمدت نیم ساعت داخل آن قرار داد و پس از خشک کردن پاها، از پودر بوگیر ضد عرق استفاده کرد تا به مرور بوی بدپاها رفع شود.

9-تعادل در مصرف غذاهای تند و پر ادویه مثل پیاز، موسیر، فلفل، پیازچه، سیر و تره فرنگی از راههای دفع بوی بدپا می باشد. بهتراست غذاها بو و طعم تند نداشته باشند.

10- استفاده از پودر گیاهان معطر داخل کفش و استعمال بوگیرهای حاوی پودر زغال جهت کاهش تعریق پاها و مهار بوی بد آنها مؤثر است.

درمان سر درد و سرگیجه به روش طب سنتی و گیاهی

1. براي درمان سردردهاي گرم قبل از غذا آلوي تازه يا خشك استفاده شود.

2. بوئيدن عطر بالنگ سردرد را برطرف مي‌كند.

3. ماليدن روغن بالنگ نيز مفيد مي‌باشد.

4. انبه براي انواع سردرد مفيد است عصر و شب بعنوان شام ميل شود ولي در خوردن آن افراط نشود چون باعث سوء‌هاضمه و فاسدشدن خون مي‌گردد و بچه‌‌ها به امراض پوستي دچار مي‌شوند.

5. بادام تلخ را كوبيده با سركه مخلوط نموده در محل درد بگذاريد.

6. براي درمان سردردهايي كه ناشي از فشارخون است ابتدا آلو را خيس نموده سپس با حرارت ملايم پخته مقداري تمرهندي مخلوط نموده ميل شود.

7. برگ، چوب و ريشه زيتون 40 گرم در يك ليتر آب‌جوش 20 دقيقه دم‌كرده سر را ماساژ دهيد.

8. براي تسكين سردرد 3 گرم برگ و ريشه درخت زيتون را در 100 سي‌سي آب جوشانده سپس مزمزه كنند.

9. سنجد ميل شود مخصوصاً سردردهايي كه علامت مشخصي ندارند.

10. عناب روزي 5 دانه به مدت 14 روز ميل شود.

11. سردردهايي كه ناشي از صفرا باشد عناب، هليله زرد، هليله كابلي، تمرهندي، بنفشه، سپستان و تخم خيار از هر كدام 5 گرم در يك ليتر آب به مدت 10 دقيقه جوشانده صاف نموده روزي 3 فنجان ميل شود.

12. براي سردردهاي ناشي از سوء‌هاضمه عناب، بنفشه و گل پنيرك از هر كدام 2 گرم جوشانده با ترنجبين شيرين كنيد ميل شود.

درمان سر درد و سرگیجه به روش طب سنتی و گیاهی

13. برگ درخت گلابي 3 گرم در 100 سي‌سي آب‌جوش 20 دقيقه دم‌كرده با عسل شيرين نموده ميل شود. اين نوشيدني براي سردردهايي كه علامت‌هاي مشخصي ندارد مفيداست.

14. سردردي كه در اثر بالابودن فشار خون باشد از شربت آبليمو با كمي گلاب استفاده شود.

15. براي سردردهاي عصبي ليموترش را به صورت كمپرس در محل درد بگذاريد.

16. براي سردردي كه در اثر زيادي صفرا باشد از شربت نارنج استفاده شود.

17. براي جلوگيري از سردرد پوست نارنج را در سركه خيس نموده صاف كرده به شقيقه ها بماليد.

18. براي سردردهايي كه علامت مشخصي ندارند از آب نارنج بعنوان چاشني غذا استفاده شود.

19. براي درمان سرگيجه روزي سه قاشق شربت نارنج ميل شود.

گل زالزالك 2 گرم در 100 سي‌سي آب‌‌جوش به مدت 20 دقيقه دم‌كرده يك ساعت قبل از خواب بنوشيد براي سرگيجه كه منشأ عصبي دارد مفيد مي‌باشد.

20. براي درمان سرگيجه برگ، چوب و ريشه زيتون 40 گرم را در يك ليتر آب‌جوش دم‌كرده سپس سر را ماساژ دهيد.

21. روزي 5 دانه عناب به مدت 14 روز ميل شود، براي سرگيجه مفيد مي‌باشد.

22. براي درمان سرگيجه از شربت آبليمو استفاده شود.

خرما

میوه درخت خرما (نخل)
نام فارسی: خرما
نام عربی: تَمر(1)
نام سنتی: خرما، رطب، تَمر]2[
نام عمومی: Date palm، Date]1و3[
نام علمی: Phoenix dactylifera L. (3
خانواده:  Arecaceae (3

ریخت شناسی:
درخت خرما دو پایه و تا ارتفاع 25 متر است. تنه بدون انشعاب و استوانه ای دارد. انتهای ساقه دارای برگ می باشد. برگ ها بزرگ، پَرمانند هستند و به طول 6 متر می رسند. برگ ها به مرور زمان از حالت پهنک کامل به صورت قطعات شانه ای در می آیند.
گل ها (رژیم خرما) کوچک، معطر در کنار برگ های انتهای ساقه ظاهر می شوند. گل ماده سفید و گل نر شیری رنگ است. هر خوشه گل بین 6 تا 10 هزار عدد گل دارد.
میوه خرما مستطیلی شکل، دارای بخش گوشتی شیرین، خوش طعم و هسته بسیار سخت است. میوه های رسیده پوسته ای نازک و قهوه ای دارد. میزان محصول نخل ها ممکن است تا 100 کیلوگرم هم برسد.(1)

پراکنش خرما در جهان و ایران
در بسیاری از نقاط گرم دنیا و بیش از 30 کشور جهان از جمله عربستان سعودی، عراق، سوریه، هند، بعضی کشورهای آفریقایی و ایران خرما کشت و مورد بهره برداری قرار می گیرد. (1) محدوده توزیع خرما در جهان بین ناحیه 10درجه شمالی (سومالی) تا 39 درجه شمالی (ترکمنستان) قرار دارد و نواحی مساعدتر بین 24درجه شمالی و 34درجه شمالی (مراکش، تونس، لیبی، مصر، عراق، ایران و ...) میباشند. (5)
طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) 10 کشور برتر صادرکننده خرمای جهان در سال 2011 به ترتیب مصر، عربستان صعودی، ایران، امارات متحده عربی، الجزایر، پاکستان، عراق، عمان، تونس و چین می باشند. (4)
در جهان 2000 واریته خرما وجود دارد و در ایران 600-400 نوع از این واریته¬ها و در بیش از چهارده استان از جمله جهرم، بم، کرمان، اهواز، آبادان، خرمشهر، قصر شیرین، میناب و بلوچستان خرما وجود دارد. خرمای ایران در جهان از کیفیت خوبی برخوردار است و حدود 18 درصد خرمای جهان را تأمین می کند. (1،5)

تاریخچه:
اگرچه منشأ اولیه گیاه دقیقاً مشخص نیست (بین نواحی بین النهرین، عربستان، شمال آفریقا و هندوستان اختلاف است)، محققان پیدایش درخت خرما را مربوط به دوران دوم زمین شناسی می دانند. در دالمای ابوظبی قدیمی ترین دانه خرما مربوط به 5110 سال قبل از میلاد مسیح یافت شده است.(1،5)

اجزاء و خواص خرما:
قبل از هر چیز این نکته مهم را به یاد داشته باشید که خرما ممکن است بر اساس محل کشت و زمان کشت خواص مختلفی را نشان دهد. از خرما مواد گوناگونی استخراج و خواص مختلفی بیان شده است که بعضی از مهم-ترین آن¬ها به شرح زیر می باشند:
 میوه خرما درصد بالایی کربوهیدرات (88-44%)، چربی (0.5-0.2%)، 15 نوع نمک، پروتئین (5.6-2.3%)، ویتامین، درصد بالایی فیبر (11.5-6.4%)، رنگدانه و تانن دارد. به هر حال، آزمایش های مختلف نشان داده است که محتویات و حجم میوه خرما بستگی به گونه های کشت شده دارد.
قندهای موجود در خرمای تر و خشک،فروکتوز، گلوکوز و سوکروز هستند. فروکتوز نسبت به گلوکوز دو برابر شیرین تر است و سبب حس سیری و کاهش مصرف کالری می شود. در یک مطالعه میزان قند خرمای تر 43.4 گرم در 100 گرم و در خرمای خشک 64.1 گرم در 100 گرم تشخیص داده شد. قند و موسیلاژ آن می تواند اثرات ضد سرفه و نرم کننده سینه داشته باشد.
پروتئین خرمادارای 23 نوع آمینو اسید است، بنابراین آمینواسیدهای ضروری را داراست.
 فیبر یا الیاف خرما از جمله پکتین می تواند به کاهش چربی کمک کند.
 آهن موجود در خرما برای کم خونی مفید است.
منیزیم موجود در خرما می تواند اثر ضد سرطانی داشته باشد.
سلنیم، ویتامین E، فلاونوئیدها و تانن های موجود در خرما هم اثرات آنتی اکسیدانی دارد.
فسفر موجود در خرما برای فعالیت های فکری مفید است.
تانن قابل توجه موجود در خرما می تواند به عنوان پاک کننده بدن، تنظیم انعقاد و جریان خون و در مشکلات روده ای مصرف شود.
کورتون گیاهی موجود در خرما اثرات ضد حساسیت دارد.
خرما دارای اثرات خنثی کننده اسید بیش از حد معده است.
خرما به تنهایی یا به همراه لبنیات و یا گردو و بادام، برای فعالیت های سنگین و نیازمند انرژی، روزه داری و خستگی مفرط بسیار مفید است. هر 100 گرم میوه خرما حداقل 280 کیلوکالری انرژی دارد که بسیار بالاست. اثر انرژی خرما در بدن به سرعت ظاهر می شود.
در طب عامیانه و همچنین آزمایشات حیوانی خواص مختلفی از خرما از جمله بهبود خواب (به تنهایی یا همراه با شیر)، تقویت قوه بینایی و شنوایی، ضد میکروب، ضد قارچ، تقویت سیستم ایمنی و اعصاب، افزایش شیر مادران و آرامش در دوران بارداری، هضم کننده غذا، مقوی معده، حفاظت کننده کبدی، رفع عطش، ضد اسهال و ضد سم الکل گزارش شده است.(1،5)
 دانه گرده خرما در طب سنتی و عامیانه ایران و جهان جهت افزایش قوه باروری مصرف می شده است. امروزه ترکیبات استروژنی آن به ثبت رسیده است و در تحقیقات آزمایشگاهی در موش های آزمایشگاهی اثرات گونادوتروپی ایجاد شده است. (1،11،12)
 ریشه درخت خرما در دندان درد کاربرد داشته است.
 صمغ درخت خرما در هندوستان در درمان اسهال و بعضی مشکلات ادراری کاربرد داشته است. (1)

خواص خرما در طب سنتی:
در دیدگاه طب سنتی میوه خرما از ابتدای شکل گیری تا انتها به 7 مرحله تقسیم می¬شود که هر کدام خواص و کاربرد خود را در طب سنتی دارند ولی بیشتر خواص بیان شده در مورد خرما مربوط به مرحله ششم (رطب (خرمای تر) و هفتم (تمر (خرمای خشک) می باشد که البته خواص مشابه زیادی دارند. بر حسب مکان شکل گیری هم خواص ممکن است تغییر کنند. به عقیده عقیلی خراسانی، دانشمند بزرگ طب سنتی، جهرم (فارس) بهترین مکان شکل گیری خرما و بعد از آن عمان است. (2)
رطب گرم در دوم و تر در اول است. مداومت در خوردن آن با مغز بادام به غایت چاق کننده بدن، محرک قوه باه، تقویت کننده کلیه، کمر و ملین طبع است. می تواند مضر دندان، چشم، حنجره و صوت باشد و افراط در خوردن آن ایجادکننده سردرد و مصلح آن کاهو با سرکه و خیار و سکنجبین است. (2) خرمای تر اقسام گوناگون دارد و بدتر از همه برای مزاج، خرمایی است که جسم آن سنگین تر و حرارت و شیرینی آن بیشتر باشد البته کسانی که مزاجشان گرم نیست و اعضای درونی آن ها هم ضعیف نیست و تحریک نمی شوند با خوردن خرمای تر چاق می شوند و نیازی به مصلح ندارند. (10)
تمر در دوم گرم (و بعضی در اول گرم) و در اول خشک (و بعضی در اول تر) دانسته اند. به عقیده حکمای گذشته، غذائیت بالایی دارد و خون پاکیزه تولید می کند. افزاینده منی و میل جنسی است. جهت سستی، لقوه، خستگی و تقویت کلیه لاغر شده به کار می رود. صورت را باطراوت می کند. در بیماری های سرد و بلغمی، کمردرد، درد سرین و سایر بیماری های مفصلی و بیماری های ریوی سرد مفید است. (7،9،2)
ناشتاخوردن خرما، برای از بین بردن کرم های گوارشی مفید است.
خوردن خرمای نارس به صورت ناشتا و نوشیدن آب پس از آن بدن را فربه و اگر آب نیاشامد لاغر می کند. (8)
آشامیدن آب جوشانده میوه خرما با حلبه (شنبلیله) جهت تب بلغم و شکستن سنگ کلیه مجرب است.
خوردن میوه خرمابا برنج جهت چاق کردن افراد لاغر مفید است. (2)
خوردن شیر تازه و سپس خیساندن تمر در شیر تازه (دوشیده) همراه با دارچین در تقویت نیروی جنسی بسیار مفید است.
خوردن مداوم تمر با مغز بادام چاق کننده، محرک نیروی جنسی، ملین و مقوی کلیه است.
در کتب سنتی برای هسته خرما نیز خواص گوناگونی نوشته شده است از جمله این که نوشیدن جوشانده¬ی آن جهت شکستن سنگ کیسه صفرا، ساییده آن برای رفع اسهال و پودر سوخته آن برای زخم به کار می رود. (2،5)

میزان مصرف خرما:
خرما خوراکی رایج مصرفی در دنیا است و دوز مشخصی برای مصرف بیان نشده است اما بهتر است در مصرف آن افراط نشود و با توجه به شرایط مزاجی گفته¬شده در طب سنتی استفاده شود. (به بخش عوارض جانبی مراجعه کنید.)(1)

عوارض جانبی:
با توجه به این که خرما دارای مقدار زیادی قند است، نباید در مصرف آن افراط کرد. افراد دیابتی هم باید در مصرف آن احتیاط کنند.
مصرف بیش از حد خرما می تواند باعث چاقی شود.
مصرف بیش از حد خرما می تواند موجب پوسیدگی دندان شود.(1)
میوه خرما دارای مواد حساسیت زا است اما در یک مطالعه علمی مصرف کنندگان به طرق مختلف به عصاره های خرما واکنش نشان دادند. از آنجایی که بیماران حساس به یک ماده حساسیت زا به سایر مواد حساسیت زای مشابه حساسیت دارند، موضوع حساسیت متقاطع (cross-reaction) اهمیت دارد. خرما حساسیت متقاطع با میوه هایی مثل سیب، زردآلو، مارچوبه، آئوکادو، موز، کیوی، هندوانه، لوبیاسبز، کرفس، انبه، انجیر، هلو، زیتون، توت فرنگی و سیب زمینی دارد.(5)
خرما هضم سنگین و دشواری دارد و از دیدگاه طب سنتی زیادخوردن خرما در گرم مزاجان و سرزمین های گرم مضرتر است و برای دندان، چشم، حنجره مضر و باعث تولید خون سوخته و سوداوی و ایجاد سردرد می شود. در محل هایی که خرما نمی روید هم زیاده روی در مصرف خرما جایز نیست. (2و7،5)
از دیدگاه طب سنتی همچنین زیادخوردن خرما می تواند موجب زخم دهان و خفگی هم بشود. بادام پوست کنده، آب انار، سکنجبین و شستن دهان با آب گرم به همراه سماق، جویدن ترخون و نگهداشتن آن در دهان، مصلح آن است. (9،5)

مصرف خرما در بارداری و شیردهی
خرما یکی از مناسب ترین خوراکی ها در دوران بارداری و شیردهی است و می توان با توجه به مزاج و در حد مصرف رایج، آن را مصرف کرد. (1)
در مقاله ای که دانشمندان ایرانی در سال 2010 به چاپ رساندند مصرف عسل خرما در طی وضع حمل در بهبود زایمان هنگام تولد اولین فرزند مؤثر بوده است. (5)

خواص خاکشیر ,خواص دارویی خاکشیر ,فواید خاکشیر ,خاصیت خاکشیر ,خاکشیر در طب سنتی ,فواید درمانی خاکشیر ,مضرات خاکشیر ,فوائد خاکشیر , خاکشیر ,طب سنتی ,خواص سبزیجات ,خواص میوه جات , خواص خاکشیر در طب سنتی

خانمها خاکشیر مصرف کنید...
خاکشیر جزو آن دسته از خوراکی هایی است که خوردن آن باعث از بین رفتن عطش و تشنگی می شود ولی جدای از اینها خاکشیر درمان مناسبی برای مشکلات دختران لاغر است چرا که اشتها می آورد و معده را تقویت می کند. از خواص دیگر خاکشیر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

با جوش صورت وداع کنید
مخلوط 2 قاشق غذاخوری خاکشیر با عرق شاه‌تره، عرق کاسنی و عرق بیدمشک ترکیب خوبی برای درمان جوش‌های صورت است. برای استفاده از این مخلوط کافی است یک استکان از هر یک از عرق‌های گیاهی شاه‌تره، بیدمشک وکاسنی را با هم مخلوط کرده و آن را با 2 قاشق غذاخوری خاکشیر ترکیب کنید. نوشیدن این ترکیب علاوه بر آن‌که جوش‌های صورت را درمان می‌کند برای افرادی که دچار گرفتگی صدا هستند نیز موثر است. مدت درمان با این نسخه دست کم 3 هفته است و پس از این مدت نتایج بهبود به مرور در چهره بیمار نمایان می‌شود.

دفع سنگ کلیه
درمانگران، مصرف مخلوطی از خاکشیر و ترنجبین برای درمان سنگ کلیه در افرادی که به این بیماری مبتلا هستند یا کلیه آن‌ها استعداد سنگ‌سازی‌ را دارد، توصیه می‌کنند. برای تهیه این نسخه خانگی کافی است 3 قاشق غذاخوری ترنجبین را در یک لیوان آب به‌مدت 5 ساعت خیسانده و پس از این مدت آن را صاف کنید. سپس ترنجبین صاف کرده را با 2 قاشق غذاخوری مخلوط کرده و آن را میل کنید. نوشیدن این مخلوط به‌صورت روزانه به دفع سنگ کلیه کمک می‌کند. علاوه بر این افرادی که دچار بوی بد دهان به‌دلیل عفونت و مشکلات بلغمی هستند نیز می‌توانند از این نسخه استفاده کنند.

اگر دوست دارید وزن اضافه کنید
افراد لاغر و کسانی که تمایل دارند وزن خود را بالا ببرند، می‌توانند از این نسخه استفاده کنند. این گروه اگر خاکشیر را با شیر میل کنند می‌توانند با نوشیدن این خاکشیر صبح ناشتا به درمان لاغری و افزایش وزن خود کمک کنند. به اعتقاد درمانگران، درصورتی که شیر تازه و طبیعی باشد میزان تاثیرگذاری این نسخه بیشتر می‌شود. بنابراین افرادی که به شیر طبیعی دسترسی دارند بهتر است از شیر طبیعی و روستایی استفاده کنند.

بهبود لک‌ها با خاکشیر
برای از بین بردن لک‌های پوست به‌ویژه صورت یکی از بهترین روش‌ها، نوشیدن خاکشیر و ترنجبین است. افرادی که از این ترکیب به‌صورت روزانه و مستمر به‌مدت 3 هفته استفاده کنند بعد از مدتی با روشنی پوست و از بین رفتن لک‌های صورت و پوست‌شان روبه‌رو می‌شوند. برای تهیه این ترکیب نیز لازم است ترنجبین را 5 ساعت در آب بخیسانید و صاف شده آن را با 2 قاشق خاکشیر مخلوط کرده و میل کنید.

اگر دل ضعفه می‌گیرید، خاک‌شیرو عسل بخورید
برخی از افراد هستند که در طول روز دچار دل ضعفه می‌شوند. این دل‌ضعفه ممکن است در طول روزهای گرم تابستان یا در ایام ماه رمضان به سراغ افراد مختلف بیاید. برای پیشگیری از بروز این دل‌ضعفه کافی است، خاکشیر و آب عسل را با هم ترکیب کرده و میل کنید. برای تهیه آب عسل باید یک لیتر آب و یک کیلو عسل را با هم بجوشانید.

بعد از مدتی که این ترکیب جوشید کفی روی آن تشکیل می‌شود که باید از دیگر مواد موجود در ظرف جدا شود. مابقی مواد همان ترکیبی است که برای بهبود دل‌ضعفه و پیشگیری از بروز آن مصرف می‌شود. اگر چه عسل با حرارت، برخی از ویتامین‌ها و مواد مغذی خود را از دست می‌دهد اما در عین حال مواد مفیدی در آن باقی می‌ماند که برای درمان دل‌ضعفه بسیار مناسب است.

اسهال را درمان کنید
ابتلا به اسهال در فصل تابستان یکی از اختلالاتی است که در کودکان بسیار شایع است. درمانگران طب سنتی ایران برای درمان این مشکل، دارویی را تجویز می‌کنند که در تمامی خانه‌ها امکان تهیه و مصرف آن وجود دارد. برای تهیه این دارو کافی است خاکشیر را بو داده و آن را با آب و عسل مخلوط کنید و به بیمار بدهید. این ترکیب را متناسب با سن بیمار، هر 2 ساعت یک بار برای او تجویز می‌کنند. میزان مصرف این مخلوط از یک قاشق غذاخوری تا یک سوم استکان برای خردسالان تجویز شده است.

نام های فارسی:خاکشیر، خاکشی
نام علمی:Descurainia sophia
نام انگلیسی: Fluxweed, Flixweed
نام عمومی: Flixweed
نام عربی: خبه
نام فرانسوی: Velar sagesse
نام آلمانی: Sophienkraut
نام مترادف: Sisymbrium sophia
نام خانواده: Brassicaceae( خردل)

گیاه شناسی:
گیاه خاکشی گیاهی است علفی و بوته ای که یک ساله یا دو ساله می باشد. ارتفاع آن گاهی به یک متر می رسد و اصولاً از قسمت های بالای ساقه منشعب می شود. برگ ها دارای بریدگی های زیاد بوده و گاهی نخ مانند شده است. میوه ها به صورت خورجین باریک به طول تا 3/5 سانتیمتر به صورت تقریباً عمودی بر روی انتهای ساقه قرار می گیرند. گل ها کوچک و به رنگ زرد روشن است. دانه ها بسیار ریز و به رنگ تقریباً نارنجی و یا مایل به قهوه ای و بیضی شکل هستند که در یک ردیف داخل خورجین قرار گرفته اند. دانه های خاکشی که قسمت مورد استفاده دارویی گیاه می باشند را پس از رسیدن کامل میوه و در مرداد و شهریور ماه جمع آوری می کنند. گیاه خاکشی در اکثر نقاط ایران رویش دارد. خاکشی بومی اروپا و نواحی معتدل و قاره آسیا، از جمله ایران، عراق، پاکستان، افغانستان، چین، هند و شمال آفریقا مانند مصر، مراکش و الجزیره می باشد.

تاریخچه:
خاکشی از قدیم به عنوان اشتهاآور، مقوی معده، ضد تب، ملین و در مشکلات سوء هاضمه مورد استفاده بوده است. همچنین در زمان باستان جهت درمان اسهال خونی مورد استفاده بوده و توسط متخصصان گیاهان دارویی به نام Sophia .chirugorum به معنی « عقل جراحان» نامیده می شده است

ترکیبات مهم:
مهم ترین ترکیبات دانه خاکشی شامل گلوکز اینولات ها بوده که شامل آلیل ایزوتیوسیانات، بوتنیل ایزوتیوسیانات، سیانو 3 و 4- اپی تیو بوتان، 5- متیل تیوپنتانیتریل، 3- فنیل پروپیونیتریل، 4- متیل تیوبوتیل ایزوتیوسیانات و 2- فنیل اتیل ایزوتیوسیانات می باشند. ترکیبات دیگر شامل اسیدهای چرب پالمیتیک، لینولنیک، اولئیک و استئاریک می باشند. املاح موجود در دانه شامل گوگرد، کلر، فسفر، آهن، پتاسیم، کلسیم، سدیم و منیزیم می باشند. دانه همچنین حاوی پروتئین، صمغ، موسیلاژ، چربی و ترکیبات ازت دار است.

اثرات مهم:
در طب عوام و سنتی از دانه های خاکشی به عنوان درمان اسهال، ادرارآور، تب بر، رفع التهاب کلیه، دفع کرم و درمان آب آوردن انساج به صورت جوشانده استفاده می شده است. از قدیم در ایران خاکشی را با آب سرد مخلوط و به عنوان ملین و خنکی مصرف می نموده اند.
مطالعات فارماکولوژیکی در مورد خاکشی چندین خاصیت آن را روشن نموده است: صمغ و موسیلاژ روی دانه خاکشی با جذب آب متورم شده و تولید ژل حجیمی می نماید که دارای خاصیت نرم کننده بوده و باعث سهولت خروج مدفوع و اثر ملین آن می شود. اصولاً ایزوتیوسیانات ها دارای خاصیت ضد میکروب بوده، به همین دلیل خاصیت ضد تب خاکشی را می توان به آنها نسبت داد. از طرفی چون هورمون تیروئید ظاهراً وابسته به تنظیم درجه حرارت بدن می باشد، ممکن است با کاهش تولید و ترشح تیروکسین، متابولیسم بازال کاهش یافته و درجه حرارت بدن متعاقب آن کاهش یابد.

طریقه و میزان مصرف :
_خیسانده: خاکشی را در آب سرد برای چندین ساعت بخیسانید و میل کنید.
_جوشانده: خاکشی را به مدت 10 دقیقه با آب بجوشانید و پس از سرد شدن مخلوط را میل نمایید.
_ضماد: برای رفع زخم، جراحات و رفع ورم ها، خاکشی را کوبیده و به صورت ضماد درآورید. ضماد به صورت موضعی مورد استفاده خواهد بود.

در کتاب مخزن الدویه درباره خاکشی چنین نوشته است:
خبه یا خاکشی دو نوع می باشد، یکی ریزه که رنگ آن مایل به سرخی و طعم آن اندکی مایل به تلخی است و دوم از آن بزرگتر و رنگ آن سرخ مایل به تیرگی می باشد و هر دو خودرو در صحراها و باغ ها و دامن کوه ها می رویند. دارای خاصیت مقوی معده و هاضمه بوده و جهت گرفتگی آواز و نیکویی رنگ رخسار مفید است. برای حصبه و برودت احشا و خروج خلط سینه و ریه مفید است. محرک قوای جنسی است، به خصوص اگر هر روز دو مثقال ( 10 گرم) از آن را با چهار مثقال( 20 گرم) شکر کف نمایند. ضماد آن برای زخم ها، ورم ها و نقرس سودمند است. همچنین برای سرفه مزمن و جهت شش، جگر و زخم های رحم نافع است.

از قدیم خاکشی در طب عامیانه به اشکال زیر مورد استفاده بوده است:
به عنوان ضد سم حدود 1 مثقال(پنج گرم) از دانه ها را بشویید و با آب یا گلاب به اندازه ای بجوشانید تا دانه ها شکفته گردند. سپس نیم گرم از آن را به مسموم بخورانید. در این حالت ایجاد تهوع و قی می کند. این کار باید تکرار شود تا قی متوقف گردد. برای رفع اسهال کودکان یک قاشق خاکشیر را بشویید و در ظرفی بریزید و روی حرارت کم به هم بزنید تا بو داده شود. آنگاه به آن کمی عسل بیفزایید و هر نیم ساعت یک قاشق چایخوری از آن به کودک بخورانید.
برای نیکویی رنگ رخسار هر روز دو مثقال خاکشی و چهار مثقال شکر تا 10 روز به صورت خوراکی مصرف کنید.

برای درمان زخم ها و ورم های بدن از ضماد آن استفاده می شود. ضماد آن برای تسکین دردهای نقرس مفید است. برای دفع سنگ کلیه از مخلوط خارشتر، خاکشیر و ترنجبین به صورت جوشانده، صبح ناشتا مصرف گردد.
برای چاق شدن، خاکشیر با شیر تازه مصرف شود. برای برطرف شدن جوش های صورت یک قاشق ترنجبین و دو قاشق غذاخوری خاکشیر را مخلوط کرده و هر روز صبح، ناشتا میل شود. این عمل باید دو هفته ادامه یابد.

نکات قابل توجه:
1 - دانه های خاکشی باید در ظروف سربسته، دور از نور، حرارت و رطوبت نگهداری شوند.
2 - گاهی دانه های گیاهان خانواده خاکشی که مشابه با آن می باشند به اشتباه توسط مردم مورد استفاده قرار می گیرند، لذا باید به رنگ، اندازه و شکل دانه ها دقت کافی نمود.

3 - باید توجه داشت که شکل مصرف خاکشی در اثرات دارویی آن دخالت دارد، مثلاً خاکشی مخلوط با آب سرد دارای خاصیت ملین(ضد یبوست) و خاکشی به صورت جوشانده دارای خاصیت ضد اسهال می باشد.
در حالت اول صمغ و موسیلاژهای خاکشی در آب متورم شده و باعث رفع یبوست می شوند، در حالی که در جوشانده ترکیبات داخل خاکشی استخراج شده و خاصیت ضد اسهال را ایجاد می نمایند.

خواص خاک شیر
خاکشیر : ضد عفونی کننده . پاد زهرخوبی برای نقرس می باشد به نوعی در درمان سرطان مفید است . برای کسانی که مزاجشان سودایی است مفید می باشد . اثر معجزه آسا ئارئ . تب بر خوبی است . تقویت کننده معده است اشتها را تحریک می کند . رنگ تیره شما را باز می کند .  و خواص های دیگر به شرح ذیل :

خاکشیر گیاهی است علفی یکساله یا دو ساله که ارتفاع ساقه آن تا یک متر نیز می رسد . پائین گیاه کرک دراست در حالیکه بالای آن بدون کرک می باشد.
تخم این گیاه که همان خاکشیر است ریز و کمی دراز و معمولا به دو رنگ وجود دارد یکی از آنها قرمز که دارای طعم کمی تلخ است و دیگری برنگ قرمز تیره می باشد.

خواص داروئی:
1) خاکشیر از نظر طب قدیم ایران گرم و تر است.
2) التیام دهنده زخم و جراحات است .
3) جوشانده خاکشیر برای رفع اسهال های ساده و رفع ترشحات زنانگی مفید است .

4) خاکشیر ادرار آور است .
5) خاکشیر تب بر است .
6) برای دفع کرم مفید است .
7) التهاب کلیه را برطرف می کند.

8) سرخک و مخملک را دوا می کند و به عنوان خنک کننده در امراض حصبه مطبقه و آبله تجویز شده است
9) خاکشیر صدا را باز می کند .
10) برای از بین بردن کهیر و التهابات پوستی از خاکشیر استفاده کنید .

11) از گلها و برگهای گیاه می توان برای رفع بیماری ناشی از کمبود ویتامین C استفاده کرد.
12) سنگ کلیه را دفع می کند.

13) برای برطرف کردن جوشهای صورت که بعلت خوردن چربی و شیرینی زیاد ایجاد می شود باید جوشانده یک قاشق ترنجبین را با دو قاشق غذاخوری خاکشیر مخلوط کرده و هر روز صبح ناشتا بمدت دو هفته آنرا میل میل کنید تا جوشها از بین برود. شربت خاکشیر علاوه بر اینکه طعم بسیار خوبی دارد برای رفع عطش نیز میتوان از آن استفاده کرد.

از این گیاه به شیوه های دیگر هم میتوان استفاده نمود که در زیر به آن اشاره خواهیم کرد.

شربتی که ضامن سلامتی شما است!
(سکنجبین از دیدگاه کارشناسان طب سنتی)

باشگاه خبرنگاران: فاطمه معینی، دستیار تخصصی طب سنتی گفت: سکنجبین شربتی است که پایه اصلی آن از سرکه و شکر یا سرکه و عسل تشکیل شده و بر حسب زمان، مکان، مزاج و سایر خواص، بسیار متنوع است. وی در خصوص انواع سکنجبین اظهار داشت: 1260 نوع سکنجبین تهیه می‌شود که بعضی از آن‌ها برای حفظ صحت و برخی برای رفع بیماری‌ها به کار می‌رود. معینی به افزودنی‌هایی که به این شربت اضافه می‌شود اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال می‌توان در پایه سکنجبین، بذر بعضی از گیاهان یا میوه‌هایی مثل به و یا سبزیجاتی مانند نعناع و غیره اضافه کرد. این دستیار تخصصی طب سنتی در ادامه افزود: بهتر است که سکنجبین را در منزل و با توجه به نوع مصرف، تهیه کنید.

طرز تهیه سکنجبین با عسل
فاطمه معینی، دستور تهیه سکنجبین با عسل را این چنین بیان کرد: ابتدا عسل را با 4 برابر آب، روی حرارت ملایم گذاشته تا کف کند و آب به نصف برسد. سپس کف عسل را گرفته و نصف مقدار عسل، به آن سرکه اضافه می‌شود و دوباره روی حرارت ملایم گذشته تا کاملا آمیخته و یک دست شود. وی در ادامه افزود: البته می‌شود عسل و آب و سرکه را با هم از ابتدا مخلوط کرد و روی حرارت ملایم گذاشت تا آب به یک چهارم برسد.

خواص سکنجبین تهیه شده با عسل
دستیار تخصصی طب سنتی در خصوص خواص سکنجبین گفت:‌ باعث دفع رطوبت زائد از معده و روده‌ها شده و دستگاه گوارش را جلا می‌دهد. همچنین باعث تحلیل رطوبت بد بدن می‌شود و به دلیل قابلیت نفوذ بالایی که در سرکه وجود دارد، به مفاصل هم نفوذ کرده و مواد و رطوبت مفاصل را هم از بین می‌برد.

طرز تهیه سکنجبین با شکر
معینی در خصوص روش تهیه سکنجبین با شکر اظهار داشت: این نوع سکنجبین از ترکیب سرکه انگور با شکر تهیه می‌شود که مقدار سرکه نصف شکر هست و مانند نوع قبل 4 برابر مقدار شکر، آب اضافه کرده و روی حرارت گذاشته می‌شود و سپس نصف شکر، سرکه اضافه شده و روی حرارت مانده تا شربت به قوام آید.

خواص سکنجبین با شکر
معینی به خواص سکنجبین تهیه شده با شکر اشاره کرد و افزود: این نوع شربت به افرادی که گرم مزاج هستند، برای حفظ صحت بسیار مفید و باعث ایجاد برودت در کبد‌های گرم می‌شود.
دستیار تخصصی طب سنتی با بیان اینکه سکنجبین عطش را رفع می‌کند، گفت: عروق را جلا داده و رفع انسداد می‌کند و معده را از صفرای رقیق پاک می‌کند.
وی با اشاره به افرادی که سرفه می‌کنند، تصریح کرد: سکنجبین برای آن‌ها مناسب نیست و همچنین می‌توان نسبت سرکه با عسل یا شکر را متناسب با مزاج، تنظیم و تغییر داد.

خبرگزاری تسنیم: سید جواد علوی کارشناس طب سنتی درباره خواص سکنجبین و انواع آن گفت: سکنجبین بسته به اینکه برای چه نوع مزاج و برای درمان چه بیماری به کار رود، متفاوت است. ممکن است که با سرکه، تمبر هندی، آب نارنج، آب لیموترش، آب به ترش یا شیرین و سیب ترش تهیه شود. به گفته وی از نظر شیرینی، ممکن است با عسل، شیره انگور، شیره خرما و غیره شیرین شود و در هریک از موارد و ترکیب‌های فوق با نسبت‌های مختلف با توجه به اینکه بخواهند ترش یا شیرین باشد تهیه می‌شود. این کارشناس طب سنتی افزود: به عنوان مثال اگر سکنجبین از نسبت مساوی عسل و سرکه تهیه شود، نوشابه‌ای با طبع سرد به دست می‌آید که برای تقویت کبد و رفع تشنگی و انواع تب‌ها بسیار مفید است. علوی عنوان کرد: برای مزاج‌های معتدل ممکن است، مقدار عسل 2 برابر یا بیشتر از سرکه باشد، که نوشابه‌ای معتدل تهیه می‌شود. برای مزاج‌های سرد عسل باید بیشتر ریخته شود و برای مزاج‌های گرم سرکه باید بیشتر باشد. وی ادامه داد: سکنجبین ساده برای تسکین تشنگی، باز کردن انسداد عروق، تقویت کبد و معده، رفع سردرد مفید است و برای بیماری‌های بلغمی و تب‌های مزمن نافع است و اگر نسبت ماده شیرین کننده با عسل مساوی باشد برای رفع صفرا، ناراحتی‌های طحال و کبد مفید است. این کارشناس طب سنتی اضافه کرد: برای تهیه سکنجبین ساده: سرکه 2 واحد، عسل 5 واحد، آب چهار واحد و با مقداری نعناع که ابتدا هر سه جزو را با یکدیگر مخلوط کرده و بجوشانند و کف آن را گرفته تا به به یک چهارم برسد. به این ترتیب سکنجبین آماده می‌شود. باید در نظر داشت این شربت برای پاکسازی بدن در تابستان مفید است. علوی خاطرنشان کرد: سکنجبین نوشیدنی مفید در طب سنتی است
                                
تهران امروز: برای تهیه شربت سکنجبین ابتدا سرکه را در ظرفی ریخته و با شعله ملایم کمی می‌جوشانیم. سپس عرق نعناع را به آن می‌افزاییم تا در حد یک دقیقه با سرکه بجوشد. سپس شعله گاز را خاموش می‌کنیم وقتی کاملا از جوش افتاد و کمی خنک شد، عسل را به ظرف اضافه می‌کنیم. می‌توانیم در صورت دلخواه، به جای عرق نعناع از مقداری نعناع تازه در هنگام جوشیدن سرکه استفاده کنیم. پس از آنکه چند بار خوب مواد را هم زدیم آن را در شیشه‌ای ریخته و در جای خنک قرار می‌دهیم و موقع مصرف هر بار ۵ ـ ۴ قاشق از این شربت را در یک لیوان آب حل کرده و نوش جان می‌کنیم.
تذکر ۱) سرکه حتما بایستی خانگی باشد در غیراین‌صورت باعث ناراحتی و زخم در دستگاه گوارش می‌شود.
تذکر ۲) به هیچ عنوان نباید عسل را بجوشانید زیرا خواص خود را از دست می‌دهد.
تذکر ۳) در صورتی که شما گرم مزاج هستید از عرق کاسنی و در صورت سرد مزاج بودنتان از عرق نعناع استفاده کنید.
                         
فردا نیوز: هر غذایی در طب سنتی دارای یک یا چند مصلح است؛ منظور از مصلح یعنی نوعی ماده ی غذایی یا گیاهی دارویی که مصرف آن به همراه غذای مورد نظر، در اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا و جذب غذا و اثر گذاری غذا را در بدن و ارگان های مربوطه مضاعف خواهد کرد. در تغذیه سنتی ایرانیان مصرف مصلحات به طور کامل مراعات می شده است و تقریباً غذایی و میوه ای یافت نمی شود که بدون مصلحات مصرف شود. سکنجبین نیز از آن جمله است: اگر کاهو با سکنجبین یا سرکه مصرف شود، اشتها آور است.
                                   
پایگاه اینترنتی تندرستان (مرجع طب سنتی ایران): سکنجبین ترکیبی از سرکه و انگبین (عسل) است و از جمله تراکیبی است که طبیب، بنا بر نیاز بیمار می تواند در ترکیبات آن تصرف کند و به همین دلیل در کتب حکما تا هزار و دویست نوع آن را ذکر کرده اند.

خواص کلی سکنجبین:
سکنجبین یک داروی مفتح (گشاینده) سدد است.
دارای قدرت تکه تکه کردن (تقطیع) مواد لزج بدن است که به سطح و جدار مجاری می چسبند و سبب انسداد مجاری می شوند.
سکنجبین یک داروی لطیف کننده مواد غلیظ بدن است. داروی تسکین دهنده حرارت و حدت خون و صفرا است.
یک فرآورده بسیار مؤثر در رفع تشنگی ها به شمار می آید.
مصرف شربت سکنجبین به خصوص همراه با عرق کاهو یا عرق عنب الثعلب، در کاهش خشکی کام و دهان مؤثر است.
در کسانی که رطوبت از ریه آن ها به سختی و با سرفه شدید خارج می شود، مصرف سکنجبین یک تسهیل کننده خروج خلط است. البته در این مورد لازم است با پزشک خود مشورت نمایند.
مصرف سکنجبین سبب می شود اخلاط رقیق از طریق ادرار از بدن خارج شوند.

سکنجبین ترش:
اثر آن سریع تر در بدن نمایان می شود؛ اما به همان نسبت نیز ضرر آن سریع تر بروز می کند.
مضرات سکنجبین ترش:
1- برای سرفه زیان دارد
2- از آنجا که سکنجبین ترش دارای قوت زدایندگی (جالی) است در افرادی که در بدن آنها خلط صفرا یا خلط شور وجود دارد، با ریزش این مواد به روده ها سبب زخم در جداره روده می شود.

مصرف سکنجبین در فصول مختلف:
در زمستان و شدت سردی هوا بهتر است سکنجبین را نیم گرم استفاده کرد تا گرمی عارضی سکنجبین سبب پخته شده بهتر مواد (نضج) شود.
در فصل گرم و تابستان توصیه می شود سکنجبین را با آب سرد بنوشند تا تشنگی را تسکین و شدت تب را بشکند.

نکته:
هیچ گاه نباید سکنجبین را با یخ یا وسیله دیگری مانند یخچال سرد کرد، زیرا این عمل باعث می شود از لطیف شدن خلط جلوگیری شود و لعاب دهان لزج می شود.

کاسنی؛ داروخانه ای رایگان

کاسنی از جمله گیاهانی است که مصرف آن به سلامت شما کمک می کند. عرق این گیاه قلب، کبد و کلیه را فعال می کند.

ابن سینا، پزشک بزرگ مسلمان در مورد گیاه کاسنی و خواص آن گفته است: کاسنی بازکننده است و سموم کبد را دفع می کند.

ـ کاسنی در درمان التهابات معده و پاک کردن مجاری ادراری مؤثر است.

ـ اگر آب پخته کاسنی را با سکنجبین میل کنید بهترین داروی تب های طولانی و مداوم است.

ـ مالیدن آب کاسنی به محل های خارش بدن بسیار مفید است.

ـ غرغره آب کاسنی گلودرد و تورم مفصلی را از بین می برد.

ـ ریشه کاسنی در باز کردن و روان شدن اخلاط بسیار مؤثر است.

ـ ریشه کاسنی، مجاری گوارشی را پاک می کند و بهترین تصفیه کننده خون است. ریشه کاسنی در از بین بردن ورم احشا خیلی مؤثر است.

ـ ریشه کاسنی بهترین دارو برای آب آوردن شکم است و در نفخ و تحلیل مواد بسیار نافع است. ریشه کاسنی برای تقویت معده، زیاد کردن ادرار و رفع درد مفاصل و یرقان مفید است و مشکلات صفراوی را بر طرف می کند.

ـ کاسنی در ازدیاد نطفه موثر است و انسان را از ابتلا به قولنج محفوظ نگه می دارد و توان و نیروهای بدنی را تجدید می کند. این گیاه در ضعف اعصاب، ضعف چشم و فشار خون مفید است.

ـ قلب، کلیه و کبد را فعال و با نشاط می کند.

ـ کاسنی رحم را به وظیفه طبیعی خود وا می دارد و برگ آن دارای مقداری ویتامینc است لذا در حفظ جوانی مؤثر است.

طب سنتی در ایران قدیم

در ایران قدیم، خدمات طب سنتی و اسلامی تنها توسط حکیم های آن زمان ارائه می شد. در اوایل قرن گذشته، هنگامی که با تمدن غربی پس از رنسانس علمی اروپا مواجه شدیم، با احساس حقارت در برابر تکنولوژی آنها، یک باره از گذشته درخشان علمی خود به خصوص در رشته طب بریدیم و با توسعه طب آلوپاتیک و بی مهری نسبت به حکیم ها وروش های درمانی شان، به تدریج تعداد آن ها رو به کاهش نهاد و کتب علمی شان در کتابخانه ها مهجور ماند، یا به وسیله عمّال غرب به تاراج رفت. ما هم برای این که متهم به واپسگرایی نشویم، آنچه که از پدران خود به ارث برده بودیم، بیرون ریختیم، در حالی که غربی ها علی رغم تظاهر به آتش زدن کتب طب سنتی، با شیوه های مختلف، این گنجینه های ارزشمند را ربوده و با استخدام مترجمین عرب اقدام به ترجمه متون و تحقیق و تفحص در مفاهیم علمی آن نمودند. اکنون که بیش از صد سال از زمان تاراج آن سنت ها و میراث ها گذشته است، دیدیم که ما نیز در همکاری با آنها در طی چند دهه، میراث هزار ساله خود را آتش زده ایم، لذا به تدریج دستی بر چشم هایمان کشیده و می خواهیم از خواب گران برخیزیم.

اصول اولیه طب در ایران باستان

ایرانیان معتقد بودند که تمام هستی از چهار رکن خاک ، آب ، هوا و آتش شکل گرفته است و معتقد بودند که انسان نمونه کوچکی از این هستی بزرگ است. توجه به مساله مزاج در درمان بیماری ها، نکته برجسته و شاخصی است که در طب ایران باستان به چشم می خورد. آنها معتقد بودند که گرمی ، سردی ، تری و خشکی ، چهار قوه مهم هستند که اعتدال و سلامت بدن، وابسته به اعتدال آنهاست. همچنین معتقد بودند که بدن از دو قوه جسمانی و روحانی ترکیب شده و همواره توصیه می کردند که مردم باید در تقویت هر دو قوه بکوشند، زیرا سلامتی یا عدم تعادل هر یک در دیگری موثر است.

بنابراین مایه بسی افتخار است که ایرانیان باستان که نیاکان ما باشند، در آن زمان چنین نظریات صائب و دقیقی داشتند. اهمیت دیگری که این مطلب دارد این است که نشان می دهد طب ایران، پایه طب یونانی است و این مطلبی است که آقای سیریل الگود (نویسنده کتاب تاریخ طب در ایران) با همه تعارض خود نمی تواند به آن اقرار نکند:« ایرانیان، اصول آن چیزی را که طب یونانی نامیده شده به یونانیان تعلیم داده اند. در سال 700 پیش از میلاد ، هیچ گونه اثری از علم و فرهنگ در یونانیان مشهود نبود. با این حال، 200 سال پس از آن، یونانیان چنان در علوم و فنون پیشرفت کرده بودند که بقراط توانست رساله هایی در دانش پزشکی به رشته تحریر در آورد و عنوان پدر طب را برای خود کسب کند. خیلی بعید به نظر می رسد که یونانیان در طی این دو قرن، روشی را که اکنون به نام روش بقراط معروف است خود به خود پدید آورده باشند.

به علاوه در آثار و کلمات بقراط، نشانه های تازگی کاملا آشکار است و هیچ گونه اثر تحول تدریجی در آنها دیده نمی شود. حتی خود یونانی ها هم فرضیه طبایع چهارگانه خود را یک فرضیه بیگانه می شناختند و به رسم آن زمان، آن را ایرانی  می نامیدند.»

تغذیه در ایران باستان

ایرانیان در زمینه خوراک و تغذیه هم آداب مخصوصی داشتند. گوشت گاو، گوسفند، شتر، آهو، اسب و گوشت حیوانات شکاری را مصرف می کردند، ولی از خوردن گوشت خزندگان، دوزیستان و حیوانات گوشتخوار خودداری می کردند. در وندیداد (یکی از نسک های پنج گانه اوستای امروزی) از بازرسی مواد غذایی یاد شده و توصیه شده که گوشت و غذاها را کاملا پخته و قبل از خوردن بو کنند که فاسد نباشد. غذای روزانه جوانان بعد از ورزش، نان، شیرینی، بولاق اوتی و نمک بوده است. نوشیدنی آن ها عموما آب بوده است. زرتشت از خوردن مشروبات الکلی نهی می کرد و شراب تنها در جراحی ها مصرف بیهوشی داشته است. آداب غذا خوردن به شکل صحیحی اجرا می شد. افراد ظرف مخصوص برای نوشیدن آب داشتند. موقع غذا خوردن از صحبت کردن خودداری می کردند، زیرا معتقد بودند که آب و ترشحی که از دهان خارج می شود، سبب آلودگی غذای دیگران می شود. در روز دو وعده غذا می خوردند.  

تعریف مزاج از دیدگاه طب سنتی

بر آیند اثر مجموعه عناصر و ارکان مادی نظام هستی در یک شیء، گیاه، غذا، حیوان و انسان را مزاج آن می نامیم .

برخی از حکما نقش رفتارها را در پیدایش مزاج دخیل می دانند و برخی دیگر نیز نقش پندارها را تحت عنوان عوامل نفسانی (غم و شادی که موجب بروز سودا و صفرا) در بروز مزاج مطرح می سازند. اما به طور مشخص یک عنوان برجسته برای عوامل و عناصر معنوی (غذای حرام و حلال و یا نیت پلید و خیر در بروز مزاج) در شکل گیری مزاج قرار نداده اند .